اندازه‌گیری و ارزیابی فلزات سنگین (جیوه، کادمیوم، سرب) در کنسروهای ماهی عرضه شده در استان مازندران: 94-1393

سابقه و هدف: فلزات سنگین از جمله آلاینده‌هایی هستند که در مقادیر جزئی در آب‌های طبیعی و در غلظت‌های بالا در فاضلاب صنایع یافت می‌شوند. اثرات سمی فلزات سنگین به علت دفع پساب‌های صنعتی به محیط‌های دریایی و تجمع زیستی آن در بدن موجودات دریایی به ویژه ماهی‌ها رو به افزایش است. هدف از این مطالعه بررسی میزان فلزات سنگین جیوه، کادمیوم و سرب در کنسروهای ماهی عرضه شده در استان مازندران بوده است. مواد و روش‌ها: مطالعه به صورت توصیفی- مقطعی بر روی 12 نوع مختلف از کنسرو ماهی تن عرضه شده، از هر نوع 3 عدد و در مجموع 36 نمونه انجام شد. غلظت 3 نوع فلز سنگین بر اساس روش‌های مندرج در استاندارد متد با استفاده از دستگاه جذب اتمی بر اساس میکروگرم بر گرم وزن مرطوب تعیین و با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و استاندارد ملی ایران مقایسه گردید. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که حداقل و حداکثر مقادیر جیوه موجود در 36 نمونه تن ماهی مورد بررسی برابر 01/0 و 5/0، کادمیوم 001/0 و 05/0 و سرب 001/0 و 3/0 میکروگرم بر گرم بود. با توجه به تکرارپذیری آزمایشات، میانگین مقدار جیوه در 12 نوع نمونه کنسرو ماهی تن از 106/0 تا 31/0، کادمیوم از 006/0 تا 022/0 و سرب از 03/0 تا 15/0 میکروگرم بر گرم متغیر بود که در بین نمونه‌های مورد نظر اختلاف معنی‌دار وجود داشت (05/0P<). نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که کنسروهای تن ماهی عرضه شده در استان مازندران دارای مقدار جیوه، کادمیوم و سرب کم‌تر از رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت و سازمان غذا و دارو آمریکا یعنی مقادیر کم‌تر از 5/0، 05/0 و 3/0 میکروگرم بر گرم بوده‌اند